اگر جان را هنگام زاده شدن بالی بود،
به چه کارش می آمدند کاخ ها و معبدها؟!
        چنگیــزیان و سپاه؟!
مرا در جهان دو دشمن است،
           دو همزاد در هم تنیده، بی‌گسست:
گرسنگی گرسنگان و تشنگی تشنگان.

مارینا تسوتایوا

گاوریل رمانویچ درژاوین در سوم ژوییه 1743 در خانواده ای مرفه در دهکده ساکورای ایالت قازان به دنیا آمد. پدرش نظامی بود و خودش نیز در سال 1762 وارد ارتش شد و در کودتای 28 ژوئن همان سال شرکت داشت. در نتیجه کودتا کاترین دوم به تخت نشست. او در سرکوب قیام املیان پوگاچف هم شرکت داشت و نخستین اشعارش را نیز در جریان همین قیام سرود. در سال 1777 از ارتش کناره گرفت و به کارهای اداری مشغول شد.  انتشار قصیده فلیتسا» در 1782 که در مدح کاترین دوم سروده شده بود، او را به شهرت رساند. درژاوین از نخستین اعضای آکادمی سلطنتی روسیه از همان آغاز تاسیسش در سال 1783 بود و در تالیف نخستین فرهنگ توصیفی زبان روسی مستقیماً شرکت داشت.  قصیده های خدا» و آبشار» و به طور کلی قصاید معنوی» و مجموعه اشعار او در کنار آثار لومونوسف و سوماروکف قله های کلاسیسیزم روسی را تشکیل می دهند. درژاوین جزء نخستین کسانی بود، که به استعداد بی نظیر پوشکین جوان پی برد. پوشکین در شعری او را چنین ستوده: درژاوین، آن پیر مرشد، بر ما نظاره کرد/ منت نهاد و رو به سوی تابوت مرده کرد».

(بخش هایی از کتاب دائرﺓ المعارف ترجمه» نوشته مونا بیکر، انتشارات روتلج)
زبان روسی از خانواده زبان های اسلاو شرقی و یکی از شش زبان رسمی سازمان ملل متحد است. تاریخچه زبان روسی معاصر به قرن نهم میلادی برمی گردد. در این قرن تعدادی از قبایل اسلاو با هم متحد شدند تا سرزمین جدیدی تشکیل دهند، که به افتخار پایتختش روسیه کیف» نام گرفت.  بعدها مرکز ی کشور به مسکو انتقال یافت، که در قرن پانزدهم در دوره ایوان کبیر» به پایتخت روسیه واحد تبدیل شد. در قرن هفدهم توسط پتر کبیر»، بنیانگذار نظام آموزشی و پایتخت جدید، سنت پترزبورگ (که بعدها لنینگراد نام گرفت)، برقراری ارتباط با اروپای غربی آغاز شد. ناآرامی های ی در زمان حکمرانی تزارها در دوره جنگ داخلی (1922-19) به اوج خود رسید و پس از آن کمونیست ها کنترل کشور را بر عهده گرفتند. با پایان جنگ جهانی دوم اتحاد جماهیر شوروی یکی از دو قدرت بزرگ جهان محسوب می شد. اواسط دهه 80 با آغاز دوره اصلاحات اجتماعی و ی (پرسترویکا) و عقب نشینی گسترده روسیه از اروپای شرقی همراه بود.
تاریخچه به ثبت رسیده از ترجمه در روسیه درست به اندازه حوادث آن غنی و طولانی است. در اینجا مروری کوتاه بر شیوه های اصلی ترجمه در دوره های مختلف تاریخ روسیه خواهیم داشت.

نویسنده: سوتلانا الکسیویچ

- اولین بار در تاریخ کی بود، که ن وارد ارتش شدند؟
- در قرن چهام پیش از میلاد بود، که ن در آتن و اسپارت در سپاه یونانیان جنگیدند. بعدها هم در تاخت و تازهای اسکندر مقدونی شرکت کردند.
نیکلای کارامزین، مورخ روس در مورد نیاکانمان می نویسد: اسلاوها بی آنکه هیچ هراسی به دل راه دهند، گاهی اوقات با پدران و همسرانشان به جنگ می رفتند. برای نمونه در زمان محاصره قسطنطنیه در سال 626 یونانی ها اجساد ن بسیاری را در میان کشته شدگان یافته بودند. در آن زمان مادران ضمن پرورش فرزندان، آن ها را برای مبارزه در میدان نبرد هم آماده می کردند».
- و در عصر جدید چطور؟

زیبایی شناسی نثر لودمیلا پتروشفسکایا (1938)
برگرفته شده از کتاب ادبيات نوین روسيه (پايان قرن 20-آغازقرن 21)»
نوشته: اي.ام. پوپوا، تي.و. گوبانوا، ي.و. لوبيا
تنوع قالب ها که مورد توجه لودمیلا پتروشفسکایا قرار دارد با یکپارچگی مسئله اصلی خلق اثر در پیوند است. پتروشفسکایا چگونگی روند تغییر شکل (دفورماسیون) فرد تحت تأثیر محیط را پی می گیرد و می کوشد برشی از دنیای درون» انسان معاصر ارایه دهد و او را در آستانه زندگی و مرگ به تصویر بکشد. پتروشفسکایا چهره های بسیار گوناگونی از این انسان را می بیند؛ از چهره ای عادی گرفته تا غیر معمول و در نهایت دگردیسی به ه».

بیم و عشق (به آلمانی Fürchten und Lieben و به ایتالیایی Paura e amore) درامی است، که در سال 1988 به کارگردانی مارگارته فون تروتا» (Margarethe von Trotta) و با همکاری سه کشور آلمان، ایتالیا و فرانسه ساخته شد. فون تروتا کارگردان مشهور آلمانی و داچا مارایینی» نویسنده نامدار ایتالیایی باهم سناریوی این فیلم را نوشتند. در واقع نمایشنامه سه خواهر» (1901) اثر آنتون پاولویچ چخوف مبنای نگارش داستان فیلم بوده است، با این تفاوت که تمام حوادث نه در روسیه تزاری، بلکه در ایتالیای دهه 80 رخ می دهند.